Trình bày khái niệm tư tưởng, văn hóa, cách mạng tư tưởng và văn hóa. Phân tích nội dung cơ bản của cách mạng XHCN trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa ở VN hiện nay.
Khái niệm tư tưởng, văn hóa, cách mạng tư tưởng văn hóa
- Tư tưởng là quan điểm, ý nghĩ chung của con người đối với hiện thực khách quan. Tư tưởng thuộc phạm trù úy thức, là sản phẩm chủ quan của con người. Vì vậy, ý thức như thế nào phụ thuộc vào đối tượng, phản ánh, môi trường xã hội và trình độ nhận thức, tâm sinh lý của mỗi người. Khi quan điểm được khái quát, xây dựng thành hệ thống lý luận, phản ánh lợi ích một giai cấp thì được gọi là hệ tư tưởng của giai cấp đó. Giai cấp nào thống trị xã hội thì hệ tư tưởng của nó cũng thống trị XH – hệ tư tưởng thống trị.
- Văn hóa là toàn bộ giá trị vật chất và tinh thần do con người và loài người sáng tạo nhờ lao động và hoạt động thực tiễn trong quá trình lịch sử của mình. Văn hóa được hiểu theo hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Ở đây, chúng ta nghiên cứu theo nghĩa hẹp, đó là văn hóa tinh thần.
- Cách mạng XHCN trên lĩnh vực văn hóa và tư tưởng là sự biến đổi trước hết về bản chất của tư tưởng và văn hóa nhằm xác lập hệ tư tưởng mới, xây dựng con người đạo đức lối sống mới, xây dựng nên nền văn hóa mới trong toàn bộ tiến trình CM XHCN do Đảng CS lãnh đạo.
Nội dung cơ bản của CM XHCN trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa ở VN:
1. Giáo dục hệ tư tưởng của giai cấp công nhân:
- Công tác tư tưởng có vai trò quan trọng trong việc hình thành, phát triển hệ tư tưởng XHCN, biến hệ tư tưởng XHCN thành hệ tư tưởng chủ đạo trong xã hội, cổ vũ mọi người lao động, sáng tạo vì mục tiêu lý tưởng của CNXH. Vì lẽ đó tiến trình CM XHCN trên lĩnh vực tư tưởng và ch cần quan tâm đến việc truyền bá hệ tư tưởng giai cấp công nhân trong các tầng lớp nhân dân.
- Đảng ta khẳng định: “Tiến trình CMVH trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa làm cho thế giới quan M-L và tư tưởng đạo đức HCM giữ trị chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội”
- CT HCM cũng chỉ rõ: “Đảng không có CN cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam”, CN M-L-hệ tư tưởng GC công nhân là kim chỉ nam hoạt động của Đảng ta.
2. Nâng cao trình độ dân trí và đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, phát triển KHKT, công nghệ:
- Là điều kiện không thể thiếu để xây dựng nền dân chủ XHCN, để quần chúng nhận thức được và tham gia trực tiếp vào quản lý Nhà nước, xây dựng và bảo vệ chế độ XHCN.
- Mặt bằng dân trí nâng cao sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng nguồn lực lao động, tạo tiềm lực trí tuệ để phát triển nhân tài.
- Đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục để tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho xã hội. Đây là điều kiện quan trọng để thúc đẩy xã hội phát triển.
- Cùng với GD, KHKT có vai trò to lớn trong việc tăng cường tiền lực trí tuệ, csvc, kỹ thuật cho CNXH.
3. Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc:
Lênin đã nêu rõ nhiệm vụ của nền văn hóa mới là phải xây dựng những con người thời đại mới có giác ngộ cách mạng và có trình độ văn hóa cao.
Xây dựng nền văn hóa mới tiên tiến có tính chất xhcn, thấm nhuần nội dung và hình thức dân tộc, gắn với những yêu cầu của thời đại mới – thời đại quá độ lên cnxh là một nhiệm vụ, đồng thời cũng là một mục tiêu quan trọng của cm tư tưởng và văn hóa. Nền văn hóa vô sản, văn hóa xhcn, như Lê-nin gọi, kết hợp được truyền thống với hiện đại, gữa giữ gìn và phát huy được bản sắc của dân tộc vừa kế thừa được những thành quả tốt đẹp nhất của văn hóa nhân loại qua các thời kỳ lịch sử.
Hcm: văn hóa là một vũ khí tinh thần phục vụ đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước cũng như trong sự nghiệp xây dựng cnxh. Văn hóa phải thực hiện được 3 chức năng: Bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn và tình cảm cao đẹp; nâng cao dân trí, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, phong cách lành mạnh; hướng con người vươn tới chân thiện mỹ.
Nghị quyết hội nghị lần 5 Ban Chấp Hành Trung ương Đảng (Khóa VIII) đã chỉ rõ: “…Xây dựng và phát triển nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu văn hóa nhân loại, làm cho văn hóa thấm sau vào đời sống và hoạt động xã hội, vào từng người, vào từng gia đình, vào từng tập thể và cộng đồng dân cư …”
4. Xây dựng con người phát triển toàn diện:
- Con người xhcn là sản phẩm của xh mới được hình thành phổ biến trong phong trào quần chúng lao động. Đó là thế hệ những người được rèn luyện, thử thách trong đấu tranh cách mạng, là những người lao động đã trưởng thành, là các thế hệ kế tiếp.
- Cnxh phải xây dựng con người phát triển toàn diện. Đó là con người sống có lý tưởng, có trách nhiệm với công việc, với xã hội, với chính mình. Họ phải là những người có học thức, có niềm tin khoa học, có năng lực hoạt động sáng tạo, luôn luôn đấu tranh cho lẽ phải, cho sự công bằng, bình đẳng và dân chủ. Đó là con người phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ đạo đức, sự phong phú về đời sống tin thần.
- Những con người có lối sống xhcn là sự thể hiện trình độ phát triển văn hóa của cá nhân và cộng đồng. Xây dựng con người xã hội chủ nghĩa phải chú trọng tới đầy đủ những nội dung của nó. Trước hết con người phải có thể lực tốt, vừa đảm bảo hạnh phúc riêng của họ, vừa đảm bảo chất lượng sinh thể của thế hệ người vn trong quá trình tái sản xuất nòi giống. Thể lực tốt là tiêu chí đầu tiên của chất lượng nguồn lực lao động, là tiền đề sinh học để phát triển trí tuệ, nhân cách, năng lực hoạt động cá thể của mỗi cá thể.
5. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng CS trong cách mạng tư tưởng và văn hóa
Sự lãnh đạo của Đảng CS là vấn đề có tính nguyên tắc, là nhân tố quyết định trước tiên đối với sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng đồng thời cũng là sự đảm bảo về chính trị, tư tưởng và tổ chức cách mạng tư tưởng và văn hóa đi đúng định hướng xhcn.
Nội dung và phương pháp lãnh đạo của ĐCS đối với cách mạng tư tưởng và văn hóa là:
- Đảng lãnh đạo bằng hệ tư tưởng của giai cấp công nhân, bằng cương lĩnh, đường lối cách mạng và chủ trương, chính sách cùng sự chỉ đạo thực tiễn trên linh vực tư tưởng và văn hóa.
- Đảng lãnh đạo bằng những phương pháp văn hóa, bằng sự am hiểu những đặc điểm của văn hóa và hoạt động sáng tạo văn hóa, bằng sức mạnh của giáo dục thuyết phục khoa học gắn với công tác tổ chức thực tiễn có hiệu quả.
Các chính sách văn hóa của Đảng phải tạo được môi trường và điều kiện để phát huy tối đa khả năng sáng tạo của quần chúng, làm cho quần chúng tích cực sáng tạp văn hóa và hưởng thụ văn hóa, làm cho văn hóa trở thành động lực phát triển và mục tiêu của cnxh.
Đảng CS và Nhà nước phải tăng cường đầu tư vật chất tinh thần một cách có hiệu quả vào việc đào tạo cán bộ, đặc biệt là cán bộ chuyên trách trong lĩnh vực tư tưởng và văn hóa. Nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân, đặc biệt là vùng nông thôn. Đồng thời, Đảng và Nhà nước không ngừng chăm lo xây dựng nền văn hóa có tính truyền thống và hiện đại, giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, trên cơ sở đó tiếp thu văn hóa nhân loại.
______________________________________________________
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét